Sorumluluk Duygusu Nasıl Kazandırılır?
- By : Acil Çözüm
- Category : Çocuk eğitim
Sorumluluk erken çocukluk dönemlerinden başlayarak çocukun yaşına, cinsiyetine ve gelişim düzeyine uygun görevler vermekle başlar. İki buçuk yaşından başlayarak döke saça da olsa çocuğun çorbasını kendi başına içmesine fırsat vermek, oyuncaklarını toplamasını beklemek, kendi odasında kendi yatağında yatmasına ortam hazırlamak, yaşına ve cinsiyetine göre sofra hazırlığı veya araba temizliği gibi konularda onun yardımını
beklemek, “sorumluluk” konusunda çocuğu cesaretlendirici ve destekleyici bir ortam sağlar. Böyle bir ortam çocuğun kendi kendisine yetmesine ve yönetmesine fırsat vereceğinden onun kendine olan güvenini de artıracaktır. Tam tersine koruyucu yaklaşım; çocuğun kendi kendine yeten, bağımsız bir birey olmasını engeller Bir başka örnek vakada Lise 1’den 2’ye ikmalle geçen bir genç şöyle diyordu: “Dört dersten ikmalim vardı. Annem dört hoca tuttu ve beni geçirtti. Keşke bunu yapmasaydı da kalsaydım. O zaman ben kalmış olurdum. Bu başarı benim değil, onun başarısı.” Mu örneklerden de anlaşıldığı gibi çocuk veya genci onu kanatlarının altında büyütmek, kendi başına soru başbaşa bırakmamak onun gelişimini engeller. Ona yarar zarar verir. Benlik saygısının tohumları, sorumluluk veriline gelişir. Aile içindeki etkileşim çocuğu ya “ben değerliyim” ya da değersizim” duygusuna götürür.* Yaşı ve cinsiyeti ne olursa olsun çocuğa “önemli olduğunu hissettirmek”, onun gerek kişilik gelişimi, gerekse insan insana ilişkileri açısından etkilidir. Çocuğun kendisini “ben değerliyim” diye algılayabilmesi ve önemli olduğunu hissedebilmesi” için, öncelikle yakın çevremden sosyal kabul görmesine ihtiyaç vardır. Bu ortamın oluşlumlması için de çocuğa “uygulama” olanağı vermek gerekir. Dilediği gibi giyinen, giysisini seçen, dilediği resimleri yapan, yemeğini baskısız bir şekilde yiyen, hareketlerine katı sınırlar kişiliğine saygı gösterildiğini gören ve kendini özgürce ifade edebilen çocuk “ben değerliyim” diye düşünür. Çocuğun önemli ve değerli olduğunu hissetmesi onu yeni atılımlara ve başarılara götürür.